سلـول چیست؟
نام: تحقیق تفاوت سلول ماهیچه ای و سلول عصبی محمد طه
نام خانوادگی: هاتفی
کلاس چهارم مـهر
تاریخچه سلول:
سلول توسط رابرت هوک درون سال 1655 کشف شد. تحقیق تفاوت سلول ماهیچه ای و سلول عصبی نظریـه سلولی نیز اولین بار درون سال 1839 توسط ماتیـاس جاکوب شلایدن و تئودور شوان پایـه ریزی شد.
این نظریـه، تحقیق تفاوت سلول ماهیچه ای و سلول عصبی این موضوع را بیـان مـی کند کـه سلولها واحد های سازنده موجودات زنده هستند و هر سلولی از یک یـا تعداد بیشتری تشکیل شده هست و هر سلولی کـه آلان وجود دارد از یک سلول قبلی بوجود آمده است.
واژه سلولی از واژه لاتین cella به معنای اتاق کوچک مـی آید. این واژه مـی تواند توضیح خوبی به منظور کوچکترین واحد بنیـادی زنده بودن سلول باشد. تحقیق تفاوت سلول ماهیچه ای و سلول عصبی این نامگذاری توسط رابرت هوک انجام شد. زمانیکه با مـیکروسکوپ ساده و دست ساز خود توانست فضاهای خالی سلول مانند درون اسفنج را مشاهده کند.
سلول چیست؟
کوچکترین واحد حیـاتی پیکره هر موجود زنده را سلول مـی گوییم. مـی توان گفت چنانچه بدن موجودات را بـه یک ساختمان تشبیـه کنیم سلولها بـه تعبیری آجرهای تشکیل دهنده بنا هستند.
اندازه بدن یک موجودزنده بـه تعداد سلولهای آن بستگی دارد نـه بـه اندازه ی آن. در بدن موجودات ساده فقط یک سلول وجود دارد. مانند باکتری. ولی درون بدن موجودات پیچیده تر هزاران و مـیلیونـها و مـیلیـاردها سلول وجود دارد. مثلاً درون بدن شما حدود 50 هزار مـیلیـارد سلول یـافت مـی شود.
هر سلول از اجزای مختلفی تشکیل شده هست که بـه طور عمده شامل، غشای سیتوپلاسمـی (پوشش دور سلول) و سیتوپلاسم (ماده پرکننده بین هسته و غشاء) و هسته هستند.
برای دیدن سلول ها بـه دلیل کوچک بودن آن، حتما از وسیله ای بـه نام مـیکروسکوپ استفاده کنیم. با مـیکروسکوپ مـی توان همـه چیز را بیشتر از 1000 برابر بزرگ تر کرد.برای مشاهده بهتر سلول ها زیر مـیکروسکوپ آن ها را رنگ مـی کنیم. رنگ ها بـه ترکیبات اصلی سلول مـی چسبند و آن ها را واضح تر نشان مـی دهند.
غشای سیتوپلاسمـی چیست؟
این غشاء لایـه ی بسیـار نازک و قابل انعطاف هست که اطراف سلول را فرا مـی گیرد. علی رغم این کـه بسیـار نازک هست مانع خروج محتویـات سلول و مخلوط شدن آن با مواد اطراف مـی شود. این غشا دارای خاصیت نفوذ پذیری انتخابی است. یعنی فقط بـه مواد مورد نیـاز سلول اجازه ورود مـی دهد و مواد زائد و ترشحات را از سلول خارج مـی کند.
سیتوپلاسم چیست؟
سیتوپلاسم شبیـه مایع غلیظی هست که حاوی مواد مختلف از جمله آنزیم هاست.بیشتر سیتوپلاسم را آب فراگرفته است.
آنزیمـها از جنس پروتئین بوده و در خود سلول ساخته مـی شوند و وظیفه آن ها اداره تغییرات شیمـیایی داخل سلول است. درون واقع شبیـه یک کاتالیزور عمل مـی کنند. یعنی انجام یک واکنش شیمـیایی را تسریع مـی کنند. بدون آن کـه خود درون آن شرکت کنند: بنابر این مصرف نمـی شوند.
بسیـاری از فعالیتهای درون سلول مثل تغذیـه و تنفس درون سیتوپلاسم انجام مـی شود. لذا مـی توانند بارها و بارها مورد استفاده قرار گیرند.علاوه بر آنزیم ها درون سیتوپلاسم تعدادی اجزای بسیـار کوچک وجود دارند کـه در ساختن سیتوپلاسم نو و همچنین موادی کـه در خارج از سلول حتما مصرف شوند و یـا درون تجزیـه مواد به منظور تولید انرژی نقش دارند.ضمناً دانـه های نشاسته یـا قطرک های چربی کـه در واقع غذاهای ذخیره ای تلقی مـی شوند نیز ممکن هست در سیتوپلاسم یـافت شوند.و درون نـهایت هسته سلول ها درون سیتوپلاسم جادارد.
هسته چیست؟
هسته بزرگ ترین و مـهم ترین اندامک درون سلول است.
هسته هر سلول درون واقع نقش مدیریت تغییرات شیمـیایی کـه درون سیتوپلاسم رخ مـی دهد را برعهده دارد.هر سلول دارای یک هسته هست که معمولاً کروی بوده و همانطور کـه ذکر شده بوسیله سیتوپلاسم احاطه شده است. (قسمت صورتی رنگ)
از دیگر وظایف هسته کنترل تقسیم سلولی است.
سلول ها درون شکل ها و اندازه های متفاوتی وجود دارند. مثلاً سلول های ماهیچه ای و سلول های عصبی کـه ممکن هست بسیـار دراز باشند.
سلول های ماهیچه ای:
ویژگی این شکل از سلول ها درون این هست که مـی توانند طول خود را کاهش دهند. این اتفاق وقتی توسط تعدادی از سلول ها بـه طور هم زمان صورت مـی گیرد. لایـه ی ماهیچه ای منقبض مـی شود.
سلول های ماهیچه ای حرکت اعضای بدن را بـه عهده دارند.
سلول های عصبی:
این سلول ها به منظور هدایت پیـام عصبی تخصص یـافته اند.
هر عصب از اجتماع صدها رشته عصبی درست مـی شود. رشته های عصبی ممکن هست خیلی بلند باشند. مانند رشته های عصبی کـه از پا که تا نخاع ادامـه دارند.
سلولهای مژک دار:
این سلول ها لایـه ی داخلی بینی و نای را تشکیل مـی دهند.
زوایدپلاسمایی سلول ها بـه نام مژک، با حرکت مداوم، مایع درون خود را بـه سمت خارج جریـان مـی دهند و به دین ترتیب مـیکروب ها و ذرات غبار را از شش ها وارد مـی کنند.
گلبول های سفید:
نوعی از سلول های خون هست که به منظور خوردن باکتریـهای زیـان آور تخصص یـافته است.
گلبول سفید مـی تواند با تغییر شکل بـه بدن خود حرکت کند. ضمناً قادر هست از دیواره ی مویرگها بگذرد و وارد بافت های اطراف شود.
سلول ها از غذایی کـه وارد آن ها مـی شوند استفاده مـی کند و بزرگ مـی شود. رشد بدن موجودات بـه سبب رشد سلول و تقسیم آن است.
تقسیم سلول:
تولید مثل سلول ها بـه معنای نصف شدن آن ها نیست.
سلول ها بدون هسته قادر بـه تقسیم شدن نیستند.
در داخل هسته مولکولهای وراثتی بـه نام DNA وجود دارد کـه باعث انتقال صفات وراثتی مـی شود.
سلول ابتدا دو برابر مـی شود یعنی تبدیل بـه دو هسته مـی شود و سپس اطراف هر هسته جدید مقداری سیتوپلاسم قرار مـی گیرد. پوسته بـه سمت داخل فرورفتگی پیدا مـی کند و دو سلول جدید ساخته مـی شود.
دوسلول حاصل نیز ممکن هست روند تقسیم را ادامـه داده، سلول های جدیدی را پدید آورند اما معمولاً یکی از دو سلول رشد مـی کند و به منظور انجام کار ویژه ای شکل و ساختارش تغییر مـی یـابد.
به عبارت بهتر این سلول درون حال رسد تخصص مـی شودو با این اتفاق قابلیت تقسیم بیشتر را از دست مـی دهند.
همچنین هسته با توجه بـه مواد شیمـیایی کـه درون خود دارد تعیین مـی کند کـه سلول از چه نوع است.. مثلاً سلول خونی هست یـا مربوط بـه بافت کبد است.
از نمونـه های رشد سلول ها مـی توان بـه دو سر استخوان ها و بشره پوست درون جانوران و انتهای ریشـه ها و جوانـه ها درون گیـاهان اشاره کرد.
سلولها که تا پایـان عمر درون حال تقسیم شدن و رشد مـی باشند. اما سلولهایی هم وجود دارند کـه از دوران جنینی بـه بعد دیگر تقسیم نشده اند. مانند سلولهای عصبی.
شباهت های سلول
1) همـه ی سلولها سه بخش اصلی (پوسته، هسته، سیتوپلاسم) دارند.
2) همـه ی سلول ها رشد مـی کنند.
3) همـه ی سلول ها تقسیم مـی شوند.
تفاوت های سلول ها:
تفاوت سلول ها درون شکل، اندازه و نوع کاری هست که انجام مـی دهند.
مثلاً سلولهای عصبی کار انتقال پیـام، سلول استخوان به منظور استحکام، سلول های ماهیچه به منظور حرکت و سلول روده کار جذب غذارا بعهده دارند.
سلول گیـاهان:
دربرگ گیـاهان دو نوع سلول وجود دارد:
1) روی برگ ها از سلول های نازک و پهن تشکیل شده است.
2) درون برگ ها سلولهای مستطیلی کـه سبزینـه دارند وجود دارد.
تفاوت سلول های جانوری با گیـاهی:
1) معمولاً سلول های گیـاهی بزرگ تر از سلول های جانوری هستند.
2) در سلول های جانوری هسته درون وسط قرار دارد. ولی درون گیـاهانی هسته کوچک تر و در گوشـه ی سلولی است.
3) سلول جانوری دیواره ی اسکلتی ندارد ولی سلول گیـاهی دیواره اسکلتی دارد.
4) در سلول جانوری سفره آب بسیـار ریز است. ولی درون سلول گیـاهی سفره آب برزگ است.
5) سلول های گیـاهی دارای کیسه ای به منظور ذخیره سازی مواد (واکوئل) دارنده ام سلول های جانوری آن را ندارند.
منابع:
Ø کتاب آموزش ابتدایی پایـه پنجم و ششم.
Ø پایـه چهارم ابتدایی سخت کوشان.
Ø جزوه ای از دروس 12 و 11 علوم تجربی.
Ø سلول زیست شناسی.
Ø طرح درس و گزارش کار علوم تجربی.
Ø بلاگ تخصصی پایـه ی چهارم دبستان.
[تحقیق علوم، سلول چیست؟ تحقیق تفاوت سلول ماهیچه ای و سلول عصبی]نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Sun, 05 Aug 2018 05:34:00 +0000